Kulak, insanlarda denge ve işitme organı olarak işlev görür. Dışarıdan gelen ses dalgalarını toplayarak, bunları elektrik sinyallerine dönüştürür ve sinirler yardımıyla beyne iletir. Aynı zamanda, başın duruşunu ve konum değişikliklerini beyne ileterek dengenin sağlanmasına katkıda bulunur. Kulak sadece insanlarda değil, omurgalıların hepsinde aynı anatomik özelliklere sahip işitme organı olarak bulunur. Dünyada rüzgar sesinden yaprak hışırtısına, uçak sesine kadar oldukça geniş frekans aralığı olan sesleri algılayabilen kulak, canlılar açısından hayati öneme sahiptir.

İnsanlarda ve memelilerde başın iki tarafında da kulak bulunur. Kulağın anatomisi, kafatasının dışından içe doğru üç temel bölümden oluşmaktadır: dış kulak, orta kulak ve iç kulak. İşitmenin gerçekleşmesi için her birine ayrı görevler düşmektedir. Çevredeki sesleri toplama ve orta kulağa iletme görevi dış kulağa aittir. Orta kulak, gelen sesleri güçlendirerek iç kulağa aktarır. İç kulak ise gelen titreşimleri elektrik sinyallerine çevirir ve beyne iletir. Vücudun denge organı da iç kulakta yer alır.

Dış kulak, kulağın dışa açılan kapısıdır. Bu bölüm iki kısımdan oluşur:

Orta kulak, kafatasında şakak kemiği içinde yer alır ve kulak zarının diğer tarafında bulunan küçük bir boşluktur. Bu boşlukta, biri kulak zarına temas eden ve diğerleri buna bağlantılı olan üç kemikçik bulunur. Bu kemikçikler çekiç, örs ve üzengi olarak adlandırılır. Ses dalgaları kulak zarına çarptığında, oluşan titreşimleri güçlendirerek iç kulağa iletmede rol oynarlar. Orta kulaktan başlayan ve burunun arkasındaki geniz boşluğuna doğru açılan östaki borusu ise ağız ve burundan giren havanın orta kulağa ulaşmasını sağlar. Orta kulakta her zaman hava olmalıdır. Bu, kulak kepçesinden giren havanın kulak zarının dışına sürekli olarak basınç uygulamasını dengeler. Eğer basınç dengelenemezse, kulak zarında çökme olur ve titreşme gerçekleşmez. Kulak zarının gergin kalması için, her iki yüzeyindeki basınç dengeli olmalıdır. Bu durum özellikle uçak yolculuklarında daha iyi anlaşılır.

İç kulak, işitme ve denge organlarını içerir. Yapısı salyangoz gibi olan iç kulağın içi sıvıyla doludur. İçini dolambaçlı kanallara bölen Corti organı denilen incecik tüylere sahip hücreler vardır. Beyne ulaşan işitme siniri uçları, bu tüylü hücrelere bağlıdır. İç kulağın işitme bölümü olan koklea, ses dalgalarını elektrik sinyallerine dönüştürerek beyne iletir. İç kulakta ayrıca yarım daire kanalları adı verilen yapılar bulunur ve bu yapılar vücudun dengesini sağlar. Yarım daire kanalları, kafa hareketlerini algılar ve bu bilgileri beyne ileterek dengeyi korur.

Kulak, çok çeşitli fonksiyonlara sahip karmaşık bir organdır. Dış kulak, ses dalgalarını toplamaktan sorumluyken, orta kulak bu dalgaları güçlendirir ve iç kulağa iletir. İç kulak ise bu sinyalleri elektrik sinyallerine dönüştürerek beyne iletir. Ayrıca, iç kulak denge organlarını da içerir ve başın hareketlerini algılayarak vücut dengesini sağlar. Bu karmaşık yapı, kulak sağlığının ne kadar önemli olduğunu vurgular. Kulakta meydana gelebilecek herhangi bir hasar veya hastalık, işitme kaybına veya denge sorunlarına yol açabilir. Bu nedenle, kulak sağlığını korumak ve düzenli olarak kontroller yaptırmak büyük önem taşır.